IŞİD Suriye'deki bütün topraklarını kaybetmek üzere. Irak-Suriye sınırı üzerindeki küçük bir kısım kaldı. Burada ABD ve Kürtlerin başını çektiği DSG, IŞİD'e karşı savaş veriyor.
Bu operasyonlar devam ederken Trump'tan gelen "Suriye'den çekiliyoruz" açıklaması ABD'nin Savunma Bakanlığı (Pentagon) görevlilerini ve Suriye'deki müttefiklerini endişelendirdi. Endişelenmeten öte, aynı zamanda bölgedeki halk ve müttefikler açısından güven yıkıcı etkiye sahip bir açıklama oldu.
Aslında Donald Trump bu konuşmayı Ohio'daki Altyapı yatırımlarını anlatırken yaptı. Uzmanlara göre bu açıklama iç siyaseti yatıştırmaya yönelik olabilir. Nitekim ABD yetkililerin resmi açıklamaları Trump'ın aksi yönünde.
Trıump'oın "çekileceğiz" konuşması sorulduğunda, açıklama yapan ABD'li Savunma Bakanlığı yetkilileri "IŞİD' odaklanmalıyız" diyerek zaten Trump'ın bir daha bu konudan bahsetmediğini vurguladı.
Uzmanlar ABD politikasının değişmediğini belirterek, bunun retorik bir çıkış olduğu vurguluyorlar; yani halkı ikna etmek için, pratiğe yansımayacak güzel sözler sarfetilmiş olabilir.
ABD'li üst düzey yöneticiler değişik yayın organlarına yaptıkları değerlendirmelere göre önümüzdeki bir kaç gün içinde, IŞİD ile mücadeleyi değelendirmek üzere Ulusal Güvenlik Toplantısı düzenlecek.
Muhtemelen Trump'ın bu sözleri ve ABD'nin Suriye'den çekilmesi durumunda gerçekleşecek riskler masaya yatırılacak.
ABD ÇEKİLİRSE EN ÇOK KİM KAYBEDER?
ABD'nin Suriye'de yaklaşık 2 bin askeri bulunuyor. En önemlisi gelişmiş silahları ve uçakları yer alıyor. Bu askerler Demokratik Suriye Güçleri (DSG) ile beraber çalışıyor. DSG'nin %50'sı Kürt, %50'si Araplardan oluşuyor, ancak üst düzey komuta kademesi ağırlıklı olarak Kürtlerden oluşuyor.
Başkan Trump'ın Suriye'den mümkün olan en kısa sürede çıkma arzusu, başta DSG olmak üzere bölgedeki ABD destekli gruplar arasında endişe uyandırması muhtemeldir. Bu endişeli durum Türkiye, Suriye rejimi, İran ve Rusya'ya güç verecektir.
Demokrasi Savunma Vakfındaki araştırma direktörü David Adesnik'e göre "DSG'nin bulunduğu alanlara kimse giremiyor. ABD çekilirse DSG'nin performansı ne kadar iyi olabilir bu belirsiz. Daha da ötesi DSG kendini zayıf bulursa Suriye rejimi ile anlaşmaya yanaşır mı?"
Deyrezzor'da petrolün yoğun olduğu alanda Rus paralı askerleri, Suriye rejimine bağlı güçlerle DSG'ye saldırmış, ABD uçakları anında kalkarak DSG'ye saldıran Rus askerlerini öldürmüştü.
Ancak ABD olmadan DSG Rusya'ya karşı direnemeyebilir. Diğer taraftan İran, Türkiye ve Suriye rejiminin DSG'ye yani Kürt güçlerine karşı tetikte beklediği de göz önünde bulundurulursa, ABD'nin çekilmesi durumunda Kütleri çok kanlı günlerin beklediğini söyleyebiliriz.
IŞİD tehlikesi bölgedeki varlığını koruyor, bu gerçeklik de ABD'nin bölgeden çekilmesinin önündeki en büyük engel gibi duruyor.
Çünkü ABD'nin çekilmesi IŞİD'e adeta destek vermek gibi olacaktır. Örneğin Türkiye'nin Afrin'de Kürt güçleri ile savaşmasının IŞİD'e çok fayda sağladığı görüldü. Durum bu kadar hassas.
Nitekim Pentagon sözcüsü Albay Rob Manning yaptığı açıklamada "Suriye'nin doğusunda IŞİD'in yeniden dirilmesinin endişe verici boyutta olduğunu bu yüzden Türkiye'nin Kürt güçlerine saldırmayı kesmesi gerektiğini" beyan etmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, "Son iki ay içinde, Afrin de dahil olmak üzere Batı Suriye'deki çatışmalar, IŞİD'in bir çok bölgede yeninden yeşermesine sebep olduğunu "söyledi.
Türkiye'nin bir çok radikal örgüt ile Afrin'de, ABD'nin müttefiki olan Kürt güçlerine saldırması ile farklı bölgelerde ABD ile beraber IŞİD'e karşı savaşan Kürt asker ve komutanların ön cepheyi bırakarak Türkiye ile savaşmaya yöneldiği görülmüştü. Bu da IŞİD için çok iyi ve gözle görülebilir etkiye sahip bir fırsat olmuştu.
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tilleron Ocak ayında yaptığı açıklamda Suriye'de siyasi yönetim tesis edilinceye kadar ABD ordusunun Suriye'de kalacağını söylemişti.
Esasında ABD'nin yanı sıra Rusya'nın da Suriye'deki savaşa dahil olması durumu karmaşık hale getirmişti. İki ülke karşı karşıya gelmemek için çok hassas roller oynadı.
Son olarak Şubat ayında DSG'nin bulunduğu zengin petrol sahasında, çok sayıda Rus askeri öldürülmüş, bu askerlerin Kürtlere saldıran Rus paralı askerleri oldukları ortaya çıkmıştı. Her ne kadar iki ülke arasında ortak iletişim ağı olsa da bu söz konusu sorunları tümüyle ortadan kaldırmaya yetmiyor.
ABD'nin böyle bir zamanda Suriye'den askerini çekmesi zamanında Irak'tan çekildiğinde ortaya çıkan ve vahşete dönüşen boşluğu hatırlattı. Suriye'de de aynı durum söz konusu olacaktır.
Bir çok dış politika uzmanı ise, olası bir çekilmede söz konusu boşluğu Rusya'nın dolduracağı görüşünü taşıyor.
Georgetown Üniversitesi'nde Avrasya, Rus ve Doğu Avrupa Çalışmaları Merkezi'nin direktörü Angela Stent, Cuma günü yaptığı bir açıklamada, "ABD'nin Suriye'de çekilmesi durumunda Rusya'nın elinin güçleneceğini" söyleyerek "Bu ayrıca Rusya ile hareket eden İran için de bir avantaja dönecektir" ifadesini kullandı.
ABD'nin çekilmesi durumunda Rusya, Suriye rejimi ve İran harekete geçerek DSG'nin elindeki petrol yataklarını ele geçirmek isteyecektir. Bu da söz konusu ülkeler için avantaj, ABD için ise dezavantaj olacaktır. Zaten Suriye rejimi savaşın başlamasından sonra petrol üretiminin %90'nın kaybetti. (ZERnews)
Not: ZERnews makale bölümünde Trump'ın açıklamalarına ilişkin diğer makaleleri de okuyabilirsiniz. Özellikle ABD'nin Suriye'den çekilip çekilmeyeceğine dair önemli bilgi ve belgeler var.
ABD Analiz Çekilme DSG Kürtler Makale Rojava Rusya Suriye YPG