Türkiye Haberleri- ZERnews: MHP (Milliyetçi Hareket Partisi) Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve AK Parti (Adalet ve Kalkınma Partisi) Genel Başkanı olan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarıyla gündeme gelen ittifak tartışmalarına ilişkin iki olasılık ön planda.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin açıklamalarıyla gündeme gelen, Tayyip Erdoğan’ın düşünülebilir dediği yeni bir aşamaya geçen seçim ittifakı konusunda iki formül konuşuluyor.
Her iki partinin kurmayları olası formüller üzerinde çalışıyor.
Habertürk'ten Saliha Çolak'ın haberine göre AK Parti’deki çalışmalar iki seçenek üzerinde yoğunlaşırken, bunların hülle listesi ve ortak liste olduğu belirtiliyor.
HÜLLE LİSTESİ OLASILIĞI
AK Parti kurmaylarına göre ortak liste, yasa değişikliği gerektirmeyen ilk planda tartışılacak ittifak formülünün avantaj ve dezavantajları şöyle sıralanıyor:
- Yasa değişikliği gerektirmez. MHP adayları AK Parti listesinden aday gösterilir. Hülle listesiyle seçilen MHP’liler Meclis’e girdikten sonra yeniden partilerine geçerek Meclis’te temsil edilebilir. Daha önce bu yöntem denenmişti.
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulaması 2019 seçimlerinden sonra görüleceği için ittifaklar, baraj, seçim sistemi dahil birçok yasa değişikliği ilk uygulamadan sonra yapılabilir. Böylece 2019’a ortak liste ile gidilerek yasal altyapı hazırlığı; hem sistemin ilk uygulamasının, hem de AK Parti - MHP işbirliğinin sonuçları görüldükten sonra yapılabilir.
- Ortak liste ile seçime gidilmesi kolay yol olmasına karşın sonuçları itibarıyla iki partiyi de istenen noktaya taşımaz. AK Parti kurmaylarının ifadesiyle; bu sistemde 1 artı 1, 2 etmez. Çünkü seçmen kendi partisinin simgesini görmediği listeye oy vermekte zorlanır. Özellikle MHP seçmeni üç hilali görmediği listeye mühür basmayabilir. Bu durumda iki partinin ortak listesi iki partinin toplam oyu kadar oy alamayabilir.
- Bu yolla seçime gidildiğinde MHP sadece bir seçimde ortak liste ile sandığa gidebilir. İki kez üst üste seçime girmeyen parti kazanma şansını kaybedeceğinden MHP için bu ölüm fermanı anlamına gelir. MHP’nin "partilerin birbiri içinde erimesine yol açmayacak bir ittifak formülü" tanımı da bu tehlikeye işaret ediyor.
ORTAK LİSTE OLASILIĞI
Yasa değişikliği gerektiren ve MHP’nin bu zamana kadar çizdiği çerçeveyi doldurabilecek ittifak formülünün işleyişi, avantaj ve dezavantajlarını da AK Parti'liler şöyle sıralıyor:
- Mevcut yasalar partilerin seçim ittifakı yapmasına izin vermiyor. Ancak hülle yoluyla ittifak mümkün oluyor. Partilerin kendi amblemlerini kullanarak ittifakla seçime gidebilmesi için yasa değişikliği gerekiyor.
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulamasından önce bu sistemin siyasi partiler ve seçim ayağına ilişkin değişiklik yapılmasının doğru olmayacağı belirtiliyor. AK Parti kurmayları, ilk uygulamanın sonuçları görüldükten sonra düzenleme yapılmasının daha doğru olacağını savunarak, bu formüle karşı çıkıyor.
- Seçim Kanunu değişirse, ittifak isteyen iki partinin aynı listede kendi amblemleriyle yer almasını sağlayacak. AK Parti kurmayları, milletvekili aday listesinde de isimlerin karşısında partilerin isimlerinin yazılmasıyla seçmen motivasyonunun yükseltilebileceğini belirtiyor. Bu sistemde partilerin kendi kimlikleriyle seçime girecekleri için seçmen kitlesini de daha kolay bir arada tutabileceği öngörülüyor.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin açıklamalarıyla gündeme gelen, Tayyip Erdoğan’ın düşünülebilir dediği yeni bir aşamaya geçen seçim ittifakı konusunda iki formül konuşuluyor.
Her iki partinin kurmayları olası formüller üzerinde çalışıyor.
Habertürk'ten Saliha Çolak'ın haberine göre AK Parti’deki çalışmalar iki seçenek üzerinde yoğunlaşırken, bunların hülle listesi ve ortak liste olduğu belirtiliyor.
HÜLLE LİSTESİ OLASILIĞI
AK Parti kurmaylarına göre ortak liste, yasa değişikliği gerektirmeyen ilk planda tartışılacak ittifak formülünün avantaj ve dezavantajları şöyle sıralanıyor:
- Yasa değişikliği gerektirmez. MHP adayları AK Parti listesinden aday gösterilir. Hülle listesiyle seçilen MHP’liler Meclis’e girdikten sonra yeniden partilerine geçerek Meclis’te temsil edilebilir. Daha önce bu yöntem denenmişti.
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulaması 2019 seçimlerinden sonra görüleceği için ittifaklar, baraj, seçim sistemi dahil birçok yasa değişikliği ilk uygulamadan sonra yapılabilir. Böylece 2019’a ortak liste ile gidilerek yasal altyapı hazırlığı; hem sistemin ilk uygulamasının, hem de AK Parti - MHP işbirliğinin sonuçları görüldükten sonra yapılabilir.
- Ortak liste ile seçime gidilmesi kolay yol olmasına karşın sonuçları itibarıyla iki partiyi de istenen noktaya taşımaz. AK Parti kurmaylarının ifadesiyle; bu sistemde 1 artı 1, 2 etmez. Çünkü seçmen kendi partisinin simgesini görmediği listeye oy vermekte zorlanır. Özellikle MHP seçmeni üç hilali görmediği listeye mühür basmayabilir. Bu durumda iki partinin ortak listesi iki partinin toplam oyu kadar oy alamayabilir.
- Bu yolla seçime gidildiğinde MHP sadece bir seçimde ortak liste ile sandığa gidebilir. İki kez üst üste seçime girmeyen parti kazanma şansını kaybedeceğinden MHP için bu ölüm fermanı anlamına gelir. MHP’nin "partilerin birbiri içinde erimesine yol açmayacak bir ittifak formülü" tanımı da bu tehlikeye işaret ediyor.
ORTAK LİSTE OLASILIĞI
Yasa değişikliği gerektiren ve MHP’nin bu zamana kadar çizdiği çerçeveyi doldurabilecek ittifak formülünün işleyişi, avantaj ve dezavantajlarını da AK Parti'liler şöyle sıralıyor:
- Mevcut yasalar partilerin seçim ittifakı yapmasına izin vermiyor. Ancak hülle yoluyla ittifak mümkün oluyor. Partilerin kendi amblemlerini kullanarak ittifakla seçime gidebilmesi için yasa değişikliği gerekiyor.
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk uygulamasından önce bu sistemin siyasi partiler ve seçim ayağına ilişkin değişiklik yapılmasının doğru olmayacağı belirtiliyor. AK Parti kurmayları, ilk uygulamanın sonuçları görüldükten sonra düzenleme yapılmasının daha doğru olacağını savunarak, bu formüle karşı çıkıyor.
- Seçim Kanunu değişirse, ittifak isteyen iki partinin aynı listede kendi amblemleriyle yer almasını sağlayacak. AK Parti kurmayları, milletvekili aday listesinde de isimlerin karşısında partilerin isimlerinin yazılmasıyla seçmen motivasyonunun yükseltilebileceğini belirtiyor. Bu sistemde partilerin kendi kimlikleriyle seçime girecekleri için seçmen kitlesini de daha kolay bir arada tutabileceği öngörülüyor.
Ak Parti Devlet Bahçeli MHP Recep Tayyip Erdoğan Seçimler Türkiye